تاریخ : يکشنبه 5 تير 1401
کد 2279

گرچه پيشگيري از ورود وبا در يك منطقه امكان پذير نيست ولي پخش آن در منطقه قابل كنترل است. در طولاني مدت با تامين موقتي آب سالم و بهبود رفتارهاي بهداشتي، وبا ناپديد مي گردد. وقتي همه گيري وبا اتفاق مي افتد با تشخيص زودرس همه گيري و بكارگيري سريع اقدامات كنترلي، مي توان از تعداد مرگ و مير پيشگيري كرد. انتظار مي رود كه پاسخ مسئولان بهداشتي در شروع همه گيري، سريع و موثر باشد.

اهمیت بیماری التور:
این بیماری می تواند به سرعت دریک منطقه وسیع گسترش یابد
تعداد زیادی از افراد در همه گروههای سنی را مبتلا نماید.
در مبتلایان با بیماری شدید در عرض چندین ساعت منجر به کم آبی شدید و مرگ شود .

عامل بيماري :
عامل ایجاد بیماری باسیل ویبرو کلرا است.
سم ترشح شده ازباسیل باعث ترشح املاح وآب والکترولیت از سلولهای روده بداخل فضای روده می باشد وایجاد اسهال حاد، وسیع وآبکی می کند.
اپيدميولوژي بيماري وبا:
• هر دو جنس مرد و زن در همه سنين به بيماري گرفتار مي شوند .
• در مناطقي كه وبا بومي است ميزان حمله وبا در كودكان بيشتر است .
• بيماري بيشتر در فصل گرم سال بروز مي كند .
• ويبريو كلرا در محيط اسيدي نابود مي شود.

دوره نهفتگي:
چند ساعت تا چند روز و معمولا ۳-۲ روز
علایم وبای التور:
اسهال آبکی و سفید رنگ (شبیه به آب برنج) با تعداد دفعات اجابت مزاج غیر قابل شمارش می باشد.
اسهال در این بیماری بدون داشتن کرامپ، دل پیچه و درد شکم می باشد و معمولاً بدون خون می باشد.
كاهش وزن بدن تا ۱۰% بدليل از دست دادن حجم مایعات بدن می یاشد.
این اسهال می تواند همراه با استفراغ بدون داشتن حالت تهوع قبلی باشد.
اسهال بدون بو و یا بوی درحد خفیف و شبیه به ماهی می‌باشد.
فشار خون پايين ونبض ضعيف
کرامپ و درد شديد در اندام تحتاني بخصوص درناحيه ساق پاها وعضلات
خواب آلودگي و عدم هوشياري
كم آبي خفيف، متوسط تا شديد
تقسیم بندی تعاریف موارد مشکوک برای مراقبت وبا در ایران :
تعريف مورد مظنون يا مشكوك به وبا برای تهیه نمونه برای آزمایش :
۱-هر فرد ۲ سال و بالاتر مبتلا به اسهال حاد آبكي شدید یا متوسط در تمام فصول سال
۲- مرگ از اسهال با هر سنی( تهیه نمونه از موارد تماس مورد مرگ – از فوت شده)
۳- هر مورد طغيان بيماري اسهال آبکی( افزایش ناگهانی موارد بیماری)
۴- مشکوک شدن به بیماری وبا توسط پزشک - علی رقم عدم انطباق با تعاریف فوق ( نمونه گیری بدون لحاظ سن )
تعريف باليني اسهال حاد آبكي:
دفع مدفوع شل يا آبكي سه بار يا بيشتر در ۲۴ساعت با يا بدون دهيدراتاسيون به مدت كمتر از ۲ هفته
مورد قطعي:
هر گاه در افراد مبتلا به اسهال عامل بيماري وبا يعني ويبريوكلرا O۱۳۹ يا ۰۱ در كشت آزمايشگاهي يافت شد مورد قطعي تلقي ميگردد
راههاي انتقال وباي التور:
• آب آلوده به مدفوع يا استفراغ مبتلايان
• آب آلوده به مدفوع حاملان
• خوردن غذاي آلوده به آبهاي كثيف، مدفوع يا دستهاي آغشته به خاك هاي آلوده
• مگس
• خوردن صدف يا خرچنگ صيد شده از آبهاي آلوده
تشخیص وبا
تنها را ه برای تایید وجود ویبریوکلرا تشخیص آزمایشگاهی در محيط كشت مي باشد(از طریق آزمایش مدفوع )








درمان(جبران کم آبی) :
 هدف از درمان، جايگزيني آب والكتروليت‌هاي از دست رفته از طريق اسهال و استفراغ است.
 درمان مناسب و به موقع منجر به كاهش زنجيره انتقال و كاهش موارد مرگ ومير مي شود.
مراحل درمان:
۱- ارزيابي بيمار از نظر تعيين درجه كم آبي
۲- تامين آب و الكتروليت از دست داده شده بصورت خوراكي و در صورت نياز تزريقي
۳- استفاده از داروهاي انتخابي توصيه شده در ايران

راهنماي طبقه بندي درجه كم آبي بيمار


راههاي پيشگيري و کنترل بیماری وبا عبارتند از:
۱- گزارش دهي تلفني به مرکز بهداشت شهرستان و سطوح بالاتر
۲- تهيه نمونه مدفوع
۳- نظارت بر سالمسازي آب
۴- نظارت بر سالمسازي غذا
۵-نظارت بر دفع صحيح فضولات انساني و زباله و مبارزه با حشرات
۶- آموزش بهداشت همگاني در خصوص رعايت بهداشت فردي
۷- آموزش پرسنل بهداشتي درماني
۸- تهيه كليه ابزار و تجهيزات براي تشخيص بيماري
۹- تهيه داروهاي مورد نياز بيماران
۱۰- شستن دستها با آب و صابون بعد از توالت و قبل از صرف غذا
۱۱- ضد عفوني سبزيجات و ميوه جات
۱۲- عدم استفاده از يخ هاي نامطمئن
روش صحیح شستشوی سبزیجات ومیوه جات خام مصرفی:
مرحله اول: پاك‌سازي
پاك كردن سبزيجات از گل ولاي و مازاد سبزي
شستشوي سبزي با آب سالم براي تميز شدن و رفع گل ولاي از سبزي
مرحله دوم : انگل زدايي
۳-۵ قطره مايع ظرفشويي به ازاي يك ليتر آب درظرف مناسب و عميق ريخته و پس از ايجاد كف آب، سبزي را بمدت ۵ دقيقه درآن نگه مي داريم
سبزي را دركف آب به مدت ۵ دقيقه غوطه ور كنيد و پس از آن سبزي را ازسطح رويي برداشته و آب كشي مي‌كنيم
مرحله سوم : گند زدايي
يك گرم(نصف قاشق چايخوري)پودرپركلرين۷۰ % ويا دو قاشق مرباخوري آب ژاول ۵ درصد در ۵ ليتر آب ريخته و بمدت ۵ دقيقه نگه مي‌داريم
بعد از نگه داري سبزي به مدت ۵ دقيقه در محلول كلر يا آب ژاول ، آن را خارج و آب كشي مي كنيم
مرحله چهارم : شستشو وآبكشي
بعد از خارج كردن سبزي از محلول گند زدا آن را به خوبي با آب سالم شسته و آب كشي مي كنيم (دراين مرحله سبزي آماده خوردن است)
سه قاعده ساده و طلايي براي پيشگيري از وبا :
۱. ازغذاي پخته استفاده كنيد.
۲. آب آشاميدني خود را بجوشانيد يا كلربزنيد.
۳. دست‌هاي خود را بشوئيد.

 
  • واحد ارجاع دهنده معاونت بهداشت دانشکده علوم پزشکی مراغه